Het januarigevoel

Het jaar wordt altijd afgesloten met een soort feesttijd die begint met de intocht van Sinterklaas zo half november en die duurt tot 1 januari wanneer we met een verlepte oliebol naar het skischansspringen in Garmisch Partenkirchen zitten te kijken. Daarna gaat de kerstboom zijn laatste naalden verliezen langs de kant van de weg en gaan we volop de maand januari in, veruit  de meest deprimerende maand van het jaar. Behalve de treurende kerstboompjes langs de straat, de uitgezette maar nog niet opgeborgen kerstlichtjes aan balkons, deuren en ramen zijn er de vertrapte rode papiertjes van geëxplodeerde rotjes. De dagen zijn nog kort en koud, dikwijls nat en grijs en bij een schaatswedstrijd winnen Kramer en Wüst de prijs. En verder is er niets. De tuinen en de akkers zijn kaal en bruin en geen andere reden om op te staan dan dat het moet. Er is alleen het verlangen, het uitzien naar de dagen dat de eerste sneeuwklokjes zich schuchter weer vertonen en krokussen weer wat vlekjes kleur verspreiden op de grimmende ondergrond. Maar ja, dan is het alweer februari waarover wellicht later meer.

Bij het overlijden van Joe Cocker

Bij The Beatles hadden Paul McCartney en John Lennon de gewoonte om van tijd tot een lied te componeren dat zelfs Ringo Starr kon zingen. Van het viertal was hij de minste zanger. Gelukkig had-ie meer verstand van drummen. Het waren dan liedjes waar geen groot bereik van de stem nodig was, zonder eerste en tweede stemmen en met  een heel eenvoudige melodie. Bekende voorbeelden zijn Yellow Submarine en Octopusses Garden. Ook voor hun revolutionaire album Sgt Peppers Lonely Heartclub Band hadden ze zo'n nummer, getiteld With a Little Help From My Friends gecomponeerd. Het was weer een eenvoudig liedje met een direct aansprekend deuntje en een makkelijk refrein.

Twee jaar later vond het Woodstockfestival plaats, een gebeurtenis die onder jongeren van die tijd welhaast mythische proporties verkreeg. Dat kwam onder andere door de film die Mike Wadleigh er over maakte. Het was vooral door die film dat vele jongeren kennis maakten met het overweldigende optreden van de Engelse soulzanger Joe Cocker en dan met name zijn uitvoering van het genoemde Beatlesnummer dat door hem naar een hoger plan werd gevoerd. De compositie werd behoorlijk aangepast. De melodie werd omgezet van majeur in mineur. Er kwam een stuwend intro door een hammondorgel, opgejaagd door de drums en uitlopend in een schreeuwende gitaar. Joe Cocker zong niet het refrein. Dat deden twee bandleden die daartoe een hoge kopstem opzetten. Daaroverheen brulde Joe Cocker zijn oerkreten. Het geheel was aangrijpend en meeslepend en de naam van Joe Cocker was voor altijd gesettled. Het schijnt dat Paul McCartney erg ingenomen was met deze versie van zijn compositie. Op 22 december 2014 stierf Joe Cocker 70 jaar oud.

Bij de PC Hooftprijs voor Anneke Brassinga

Gisteren werd bekend dat Anneke Brassinga de PC Hooftprijs heeft gewonnen. Nu moet ik tot mijn schande bekennen dat ik niet zo goed op de hoogte ben met de poëzie van Anneke Brassinga. Ik ga er echter blind vanuit dat deze prijs dik verdiend is. Die jury bestaat toch ook niet uit zakkenwassers.

Waar ik even op wil wijzen is iets dat ik las in een begeleidend artikel in NRC-Handelsblad. Daarin werd kond gedaan van het feit dat het Brassinga's wens is haar lezers te 'steken en te hinderen'. Een volstrekt legitieme ambitie, laat dat gezegd zijn. Maar er zit iets vergeefs in.

Ga maar na. Haar lezers zijn doorgaans mensen die geheel vrijwillig een bundel aanschaffen of naar een voordracht van haar gedichten gaan. Vrij weinig mensen worden onverhoeds door haar gedichten getroffen. Die mensen die vrijwillig een bundel kopen of naar een voordracht gaan hebben al enige voorkennis over haar poëzie. Zij weten wat ze kunnen verwachten en vinden dat wat ze krijgen juist fijn. Het zijn geen masochisten. In hoeverre kun je dan zeggen dat deze lieden nog gestoken en/of gehinderd worden? Met andere woorden: om haar ambitie te bereiken moet Anneke Brassinga het hebben van die paar mensen die onverhoeds geconfronteerd worden met haar poëzie.
Mogen dat er velen zijn.

De hitlijst aller tijden in 1972, nr 1 Deep Purple

Over een week of twee is het weer zo ver. Het feest der nostalgie, van herkenning en soms ontroering: De Top 2000. Met uiteraard weer de zelfde top 3 bestaande uit Led Zeppelin, The Eagles en Queen.
Begin jaren '70 had je ook zoiets, zij het beduidend minder omvangrijk. Piratenzender Veronica zond op Hemelvaartsdag de Top 100 aller tijden uit. Queen en The Eagles had je toen nog niet, maar er was wel altijd dezelfde top-3. En die ga ik de komende tijd enige aandacht schenken. Wie voerden in 1972 de hitlijst aller tijden aan. Op 3 was dat Hey Jude van The Beatles. Op nummer 2 zagen we A whiter shade of Pale van Procol Harum.

Nummer 1
Wellicht heeft u zo'n buurjongetje of erger nog zo'n huisgenoot die pas zijn eerste elektrische gitaat had verworven. En wat is het eerste dat-ie kon spelen? Inderdaad, de hele dag klonk de rook op het water tot de rook ook uit uw oren kwam. En wie waren verantwoordelijk voor deze riff? Exact, de hardrockband Deep Purple. Maar  dit was niet het nummer waarmee zij in 1972 de eerste plaats in de top 100 aller tijden  bezetten. Dat was het nummer Child in time. Net als nu stond dus toen een hardrockband in de top 3. Nu is dat Led Zeppelin met Stairway to heaven. In beide gevallen  gaat het om een nummer dat enigszins afwijkt van het geijkte hardrockidioom. Waarin Deep Purple opviel als hardrockband was de belangrijke rol van het hammondorgel van John Lord in hun muziek. Heldenrollen zijn  weggelegd voor zanger Ian Gillan die prachtig kon gillen en gitarist Ritchie Blackmore met een virtuoze solo. Omdat de muziek steeds luider wordt ontstaat een opzwepend effect. Van de tekst is wederom geen chocola te maken. Iemand is slecht geweest en moet nu zijn hoofd buigen tot-ie getroffen wordt door vliegend lood. Zegt u 't maar.

De hitlijst aller tijden in 1972, nr 2 Procol Harum

Over een week of twee is het weer zo ver. Het feest der nostalgie, van herkenning en soms ontroering: De Top 2000. Met uiteraard weer de zelfde top 3 bestaande uit Led Zeppelin, The Eagles en Queen.
Begin jaren '70 had je ook zoiets, zij het beduidend minder omvangrijk. Piratenzender Veronica zond op Hemelvaartsdag de Top 100 aller tijden uit. Queen en The Eagles had je toen nog niet, maar er was wel altijd dezelfde top-3. En die ga ik de komende tijd enige aandacht schenken. Wie voerden in 1972 de hitlijst aller tijden aan. Op 3 was dat Hey Jude van The Beatles.

Nummer 2
Dat was een sensatie in de zomer van 1967. Een vrijwel onbekende band met zijn debuutopname kwam plotsklaps vanuit het niets op nummer 1 in alle hitparades. Dat hadden zelfs The Beatles niet gepresteerd. We hebben het hier over Procol Harum met A whiter shade of pale. Opvallend in dit nummer was de prominente rol van het hammondorgel. Een instrument dat helaas verdrongen is door allerlei digitaal instrumentarium. De melodie schijnt van JS Bach afkomstig te zijn, zo klinkt het ook. De geleerden zijn er echter nog steeds niet over eens van welk stuk van Bach.
De zanger heette Gary Brooker. Die begon later een solocarrière. Maar overal waar hij kwam wilde het publiek A whiter shade of pale horen. Uit pure ellende heeft Brooker toen een song geschreven onder de titel Don't make me sing that song anymore waarmee hij zijn optredens begon.
Van de tekst is het moeilijk chocola maken. Ik houd het erop dat in ieder geval het eerste couplet een alcoholisch delirium beschrijft.
In 1972 werd het nummer opnieuw uitgebracht. En wat denk je? Bam weer in een keer op nummer 1. In de top 100 aller tijden stond-ie dus op 2. Volgende keer Deep Purple met Child in time.

De hitlijst aller tijden in 1972 nr 3

Over een week of twee is het weer zo ver. Het feest der nostalgie, van herkenning en soms ontroering: De Top 2000. Met uiteraard weer de zelfde top 3 bestaande uit Led Zeppelin, The Eagles en Queen.
Begin jaren '70 had je ook zoiets, zij het beduidend minder omvangrijk. Piratenzender Veronica zond op Hemelvaartsdag de Top 100 aller tijden uit. Queen en The Eagles had je toen nog niet, maar er was wel altijd dezelfde top-3. En die ga ik de komende tijd enige aandacht schenken. Wie voerden in 1972 de hitlijst aller tijden aan.
Nummer 3. Op de derde plaats stonden The Beatles met Hey Jude. Een eigenaardige keuze, want het is een leuk nummer, maar zeker niet het sterkste uit het totale Beatlesrepertoire, hoewel het wel energie gaf en je een beetje blij maakte. En dat was ook de bedoeling. Paul MacCartney schreef het voor de kleine 5 jaar oude Julian Lennon, de zoon van John. De ouders van Julian John en Cynthia lagen in scheiding en Paul had te doen met Julian, die door zijn vader niet al te best werd behandeld. Het heette oorspronkelijk Hey Jules. Eigenlijk is het verbazingwekkend dat John Lennon ook zijn naam onder het lied liet zetten. Wellicht voelde hij zich toch een beetje schuldig. Wat van het nummer nog het meest bijblijft is het slot met het steeds herhaalde naa nana nananana Hey Jude. Veel mensen hebben dit nog uit volle borst meegebruld bij kampvuur en schoolreisjes. Het nummer is één van de succesvolste Beatlessongs.
In het volgende blog: Procol Harum met A whiter shade of pale.