Eind jaren '60 begin jaren '70 had je de VPRO. Die presenteerden als eersten bloot op tv. Ze interviewden gezagsdragers met rare cameraposities en brachten terwijl de hooggeplaatste sprak, een toevallig aanwezig paard in beeld. Of ze legden uit hoe je een tank kon saboteren. Of ze brachten shows van Wim T. Schippers die te lullig (soms letterlijk) waren om over naar huis te schrijven. De VPRO bracht toen regelmatig veel opschudding te weeg. Er waren kamervragen, of ze moesten op het matje komen bij de minister. Sommige mensen wilden de VPRO verbieden. Kortom de VPRO was ontregelend. Ze hield zich niet aan ongeschreven afspraken. Ze zocht de grenzen op met het risico er soms overheen te struikelen. Mijn generatie vond dat prachtig. De oudere generaties fronsden er hun wenkbrauwen bij. Maar uiteindelijk was het effect verfrissend en het televisiegebeuren was nooit zoals het was.
Iets dergelijks gebeurt nu volgens mij met PowNed en Geen Stijl. Ook zij zoeken de grenzen op met het risico er soms overheen te gaan. Ze houden zich niet aan ongeschreven afspraken en wellicht heeft dat op den duur een verfrissend effect (een garantie is er niet uiteraard). En de mensen die nu de wenkbrauwen fronsen hebben één troost. Over 20 jaar of minder is Rutger Castricum establishment geworden, net als de VPRO-coryfeeën van weleer. En een nieuwe generatie zal via de media die dan in de mode zijn tegen hem aanschoppen en hem een cynische ouwe (...) vinden. Zo gaan die dingen.
In mijn jeugd was het centrum van cultuur in Zaltbommel het zogeheten Nutsgebouw. Ook wel door echte Bommelaars aangeduid als 't Nut. De naam was afkomstig van de oprichter van deze voorziening: de Maatschappij ter Bevordering van 't Nut van 't Algemeen. Zij waren ook de oprichters van de Nutsspaarbank, de Nutsbibliotheek en de woningbouwvereniging Hulp naar Vermogen. In 't Nut heb ik menige uitvoering bij mogen wonen, niet in het minst, omdat mijn vader actief was in het amateurtoneel. Zelf heb ik er ook verscheidene malen op de planken gestaan bij uitvoeringen van zondagsschool of de Nederlands Hervormde Jeugdvereniging Het Kompas. Ooit heeft er het Scapinoballet opgetreden. Zij waren door een groep notabelen naar Zaltbommel gehaald, omdat men vond dat Bommel zo'n culturele injectie wel gebruiken kon. Naar verluid hebben de dansers er doodsangsten uitgestaan, want een goede balletvloer ontbrak en men kon zomaar met de spitzen tussen de spleten van de planken komen. Altijd wanneer ik de bekende krokettenconference hoor van Wim Sonneveld, moet ik aan 't Nut hebben en dan in het bijzonder de Koffiekamer waar meneer Sepers de scepter zwaaide. Er was iets bijzonders in die koffiekamer. Tegen de wanden zaten panelen, beschilderd met landelijke taferelen tegen een klassieke Grieks-Romeinse achtergrond. Ik was als kind gefascineerd door die panelen. Helaas weet ik niets over de achtergrond van deze schilderingen. Iets anders fascinerends was de hal. Daarin werden twee tegenover elkaar liggende wanden door grote spiegels in beslag genomen. Wie daar tussen stond zag zichzelf tot in het oneindige gereproduceerd, als een levend Droste-effect. Achter het Nutsgebouw was een tuin met een grote kastanjeboom. De foto is daar gemaakt tijdens de oorlog toen geevacueerde nonnen er werden opgevangen. Zoals het een echte cultuurtempel betaamd kon het Nutsgebouw iets betoverends hebben.
Toen Zaltbommel in de jaren '80 een nieuw theater kreeg, ging het Nutsgebouw tegen de vlakte. De panelen schijnen bewaard te zijn gebleven. Die zouden ze wellicht weer eens voor het publiek toonbaar moeten maken.
De bekende Culemborgse jazztrombonist Ilja Reijngoud geeft op donderdag 8 maart een spetterend latijnsamerikaans concert in het Culemborgse theater De Fransche School. Hij doet dit samen met de gerenommeerde slagwerker Lucas van Merwijk en de speciale gast zanger Alberto Caicedo.
De in Culemborg woonachtige Ilja Reijngoud hoort al jaren tot de Nederlandse jazztop. Hij won vele prijzen en werkte samen met grootheden in binnen- en buitenland. Zo won hij in 2009 een Edison voor zijn cd The Shakespeare Album. Voor zijn nummer No substitute kreeg hij in 2004 de prestigieuze Thelonious Monk Award. Reijngoud is daarmee de derde Europeaan die deze Amerikaanse prijs ontving. Hij beheerst vele stijlen binnen en buiten het jazzidioom. Vorig jaar stond hij nog samen met Gino Vanelli in de Gelredome. Drummer Lucas van Merwijk is een Latin-jazzspecialist pur sang en ooit door De Slagwerkkrant uitgeroepen tot beste slagwerker van Nederland.
Heerlijke avond
Ilja Reijngoud en Lucas van Merwijk spelen een repertoire met opwindende salsa, afgewisseld door aanstekelijke improvisaties. Zij hebben al in diverse formaties samengewerkt, waaronder de bekende latin-jazzformatie Nueva Manteca. Speciale gast tijdens het optreden is de Colombiaanse zanger Alberto Caicedo. Hij woont sinds 2000 in Nederland en geldt momenteel als een van de beste salsazangers van Europa. Samen staan ze garant voor een heerlijke avond met een programma van zonnige liedjes vol Latijns-Amerikaanse passie. De band bestaat verder uit: Rob van Bavel, piano; Jeroen Vierdag, bas en Martin Verdonk, percussie.
Theater De Fransche School bevindt zich aan de Havendijk 1 te Culemborg. De voorstelling begint om 20.30 uur.
Ik ga het hier hebben over een irritante gewoonte van het Radio 1 journaal. Maar eerst iets over het weer. Het is namelijk voelbaar bijna lente. De lucht voelt zacht en de zon heeft al kracht. Is het straks weer fijn terrasjesweer. Het radio1 journaal heeft een irritante gewoonte. Daarover straks. Nu eerst iets over politiek: ik heb nog geen keuze kunnen maken uit de kandidaten voor de opvolging van Cohen. Ik twijfel nog tussen Samsom en Plasterk. Ik hoop beiden op de voet te volgen. Er is een irritante gewoonte bij het radio1 journaal. Daarover straks, maar nu eerst: (...) irritant hè?
Weer eens tijd voor jazz in het weekendconcert. Dit keer John Coltrane, een briljant saxofonist (en zoals deze video aantoont fluitist). Een man op de grens van de bebop uit de jaren '50 en begin '60 en de vrijere improvisatie uit de latere jaren '60 en de jaren '70. Terwijl zijn vroegere compaan Miles Davis de strakkere ritmes van de funk tot uitgangspunt nam, ging Coltrane zijn weg. In den beginne natuurlijk samen met zijn makker McCoy Tyner op piano, totdat hem Coltranes zeeën te hoog gingen. Hier zijn ze nog samen in een waanzinnige improvisatie over My favourite things uit The Sound of Music.
Een van de bijzonderheden van de popmuziek in de jaren '60 was de opkomst van het hammondorgel. Die glorieuze opmars begon met het orgeltje van Alan Price in The house of the Rising Sun van The Animals (1964, zang Eric Burdon). Het orgel gaf aan de muziek een stuwend effect en liet de sound als het ware zweven. Er zijn verscheidene legendarische bespelers van het Hammondorgel geweest. Denk aan Ray Manzarek van The Doors, of Garth Hudson van The Band. Men kan zich de klank van beide bands niet zonder hammondorgel voorstellen. En je had natuurlijk Keith Emerson van The Nice die zijn instrument op geheel eigen wijze te lijf ging. Vanaf de jaren '70 moest het hammondorgel terrein prijsgeven aan de synthesizer en andere computergestuurde muziekmachines. Nu is het hooguit nog een curiositeit. Daarom nu een weekendconcert als aandenken aan dit prachtinstrument.
De op- en afritten van en naar snelwegen worden meestal gevormd door een lusvormig stukje weg dat van de ene weg naar de andere voert. Binnen die lus bevindt zich een stukje grond. Deze stukjes grond, en als je al die stukjes bij elkaar optelt zijn het wellicht enige honderden hectaren, vormen de meest nutteloze stukjes grond die er zijn. Soms is er een vijver, een grasveldje, een groepje bomen of struiken en een enkel keertje een kunstwerk. Meer kun je er ook niet mee. Geld levert zo'n lapje grond nooit op. En het moet wel onderhouden worden. Er bestaat bij mijn weten ook geen naam voor. Rare gedachte is ook dat de weinige dieren die daar leven het idee hebben dat zo de wereld er uit ziet: een rond landje omringd door een soort gladde rots waarover knorrende metalen beesten bewegen. Het was al heel moeilijk om er een mooie foto van te vinden.
