In mijn jeugd was het centrum van cultuur in Zaltbommel het zogeheten Nutsgebouw. Ook wel door echte Bommelaars aangeduid als 't Nut. De naam was afkomstig van de oprichter van deze voorziening: de Maatschappij ter Bevordering van 't Nut van 't Algemeen. Zij waren ook de oprichters van de Nutsspaarbank, de Nutsbibliotheek en de woningbouwvereniging Hulp naar Vermogen. In 't Nut heb ik menige uitvoering bij mogen wonen, niet in het minst, omdat mijn vader actief was in het amateurtoneel. Zelf heb ik er ook verscheidene malen op de planken gestaan bij uitvoeringen van zondagsschool of de Nederlands Hervormde Jeugdvereniging Het Kompas. Ooit heeft er het Scapinoballet opgetreden. Zij waren door een groep notabelen naar Zaltbommel gehaald, omdat men vond dat Bommel zo'n culturele injectie wel gebruiken kon. Naar verluid hebben de dansers er doodsangsten uitgestaan, want een goede balletvloer ontbrak en men kon zomaar met de spitzen tussen de spleten van de planken komen. Altijd wanneer ik de bekende krokettenconference hoor van Wim Sonneveld, moet ik aan 't Nut hebben en dan in het bijzonder de Koffiekamer waar meneer Sepers de scepter zwaaide. Er was iets bijzonders in die koffiekamer. Tegen de wanden zaten panelen, beschilderd met landelijke taferelen tegen een klassieke Grieks-Romeinse achtergrond. Ik was als kind gefascineerd door die panelen. Helaas weet ik niets over de achtergrond van deze schilderingen. Iets anders fascinerends was de hal. Daarin werden twee tegenover elkaar liggende wanden door grote spiegels in beslag genomen. Wie daar tussen stond zag zichzelf tot in het oneindige gereproduceerd, als een levend Droste-effect. Achter het Nutsgebouw was een tuin met een grote kastanjeboom. De foto is daar gemaakt tijdens de oorlog toen geevacueerde nonnen er werden opgevangen. Zoals het een echte cultuurtempel betaamd kon het Nutsgebouw iets betoverends hebben.
Toen Zaltbommel in de jaren '80 een nieuw theater kreeg, ging het Nutsgebouw tegen de vlakte. De panelen schijnen bewaard te zijn gebleven. Die zouden ze wellicht weer eens voor het publiek toonbaar moeten maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten